Pebre-d'ase
Satureja montana
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Pebre-d'ai, Isop.
Noms en français : Sarriette des montagnes, Sarriette vivace.
Descripcioun :Lou pebre-d'ai es uno planto redoulènto bèn couneigudo de nòsti mountagno. Trachis souvènt en gròssi mato denso de flour blanco à roso. Flouris pulèu à la fin de l'estiéu.
Usanço :Es proun couneigu "pèr n'en perfuma lei toumo" (O. Madon, op.cit. p.153) o lou boudin. Se fai uno meno de soupo, la "soupo dóu pastre" pèr li proublèmo de digestioun o d'estoumac : "Fasès bouli coume uno infusioun voste pebre-d'ase dins la casseirolo, pièi quant a bouli, arrestas lou fiò, levas voste pebre-d'ase, ié metès la pasta, pièi la pasta pren aquéu perfum" ib. Ei couneigu tambèn pèr èstre acalourant.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Satureja
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Tepiero seco
- Relarg à jóuinis aubret
- Ribo d'aigo
- Roucas
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Satureja montana L., 1753
Caulet-rabo
Brassica napus
Brassicaceae Cruciferae
Àutri noum : Rabo-cau, Caulet-navèu, Colza.
Nom en français : Colza.
Descripcioun :Lou caulet-rabo es uno planto cultivado pèr l'alimentacioun. Pamens se pòu, raramen, trouba en deforo di champ, pèr eisèmple en ribo de routo e aqui, soulet, èi mai tihous pèr lou recounèisse pèr qu n'en a pas l'usanço. Se destrìo dis àutri Brassica qu'a si boudousco escartado de la cambo, si fueio que l'embrasson e encaro que si sepalo parton un pau sus lou coustat.
Usanço :I'a dos meno de caulet-rabo : siegue aquéu cultiva pèr li grano, pèr n'en faire d'òli, la subsp. napus (caulet-rabo o colza), siegue aquéu cultiva pèr li racino e que douno de caulet-navèu ("Rutabaga" en francés) de la subsp. napobrassica o rapifera.
Port : Grando erbo
Taio : 0,3 à 1(1,5) m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Brassica
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Ordre : Brassicales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printems
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto cultivado
Liò : Champ
- Ermas
- Camin
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino mediterranenco
Ref. sc. : Brassica napus L., 1753